گزارش جلسه اول جزوه تدبر سوره ای

بسم الله الرحمن الرحیم....

با تشکر از خانم ها:سوده مرزبان ،رویا یزدانی

تعریفی از کلام و غرض:

کلام از ریشه کلم به معنای اثر به مخاطب است و این اثر مخصوص خداست.و هرگاه قرار بر تعریف بود باید طوری تعریف شود که فقط برای خدا باشد.اگر سایرین از کلام استفاده می کنند از نوع اعتباری است.

پس کلام مخصوص خداوند است و هرکس بر این موج سوار شود می تواند اثر اعتباری داشته باشد و بر موج کلام سوارشدن اگر در جهت درست و منطبق با قرآن باشد،القای اثر درست دارد.

وقتی ما کلامی را به زبان می آوریم،اذن به القای اثر از جانب خداوند داده می شود.وقتی آن قدر میزان اذن دادن خداوند زیاد میشود افراد گمان می کنند اثر از جانب خود آن هاست.به همین دلیل است  که زمانی که انتظار مان از آتش سوزاندن است (به سبب تکرر القای اثر از جانب خداوند)خداوند این اذن را نمی دهد و آتش بر حضرت ابراهیم(ع)سرد میشود.

حضرت عیسی(ع) آیات رااز کلام خدا را بیان میکرد و چون انطباق زیادی با کلام خدا داشت، میشد کلمه الله . و این است که القای اثر کامل انجام می شود وهمانند کلام خاص خداوند اثر می گذارد و مردگان زنده می شوند.

شیطان هم کلامش از جانب خداست ولی اثر کلام خود را از صفت ضالّ خداوند می گیرد و حتی شیطان هم گمان می کند اثر از جانب خودش است.

خداوند در پذیرش اثر به انسان اختیار داده است.

الفاظ یکی از شکل های بیان کلام است.

غرض همان مراد متکلم است یعنی اثر حقیقی کلام که مراد متکلم است و در مخاطب محقق می شود.پس اگر تا قیامت هم در مورد غرض سوره صحبت شود باز هم کافی نیست.

در اصل غرض ، انسانی است که مراد متکلم در او محقق شود یا به غرض سوره برسد این رسیدن به خود غرض نیست بلکه نزدیک شدن به آن است و شرط آن طهارت است.

سوره مفهوم است.و غرض سوره معنای آن سوره است که با مفاهیم سعی در نزدیک شدن به آن داریم.پس غرض از جنس معناست.

غرض و لفظ عالم های متفاوت دارند   

رابطه بین غرض و لفظ مانند رابطه بین روح و بدن است که این بدن قالب است که باید با روح آن هم مسیر شود.

سه نظریه

1- ارتباطی میان روح و بدن وجود ندارد: پس ارتباطی بین غرض و واژگان نیست و واژه روح معنا ندارد.

2- بین روح وبدن ارتباط هست و روح همان اجتماع میان بدن ها و حقیقت آن هاست :پس واژه روح معنا دارد و باید روح معنای واژه ها را کنار هم قرار بدهیم

3- بین روح وبدن ارتباط هست و روح حقیقتی متمایز ازاجتملع و حقیقت بدن است :پس وقتی اجتماعی از روح معنای واژه هارا بگیریم به غرضی بالاتر دست پیدا میکنیم.

نظریه سوم مربوط به علامه طباطبایی(ره) است